Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η Κύμη Εύβοιας, ευτύχησε να έχει ήδη ένα βιβλίο για το 1821, τιμώντας με αυτόν τον τρόπο την ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ.
Δεν ήταν εκδότης ο Δήμος Αλιβερίου Κύμης ή ένας πολιτιστικός σύλλογος ή κάποιος από αυτό που ονομάζουμε Κράτος. ΕΥΤΥΧΩΣ ήταν αυτό που λέμε ΑΥΤΟΕΚΔΟΣΗ. Γιατί σε μια αυτοέκδοση μπορείς να πεις, αυτό που τραβάει η καρδιά σου και λαχταρά να κοινωνήσει ο εγκέφαλός σου. Χωρίς δεσμεύσεις και περικοκλάδες.
Συγγραφεύς ο Μιχάλης Ποντίκης, εκδότης τοπικού περιοδικού που καλείται Ο ΝΕΟΣ ΆΣΤΕΡΟΣ. Είναι ένας διανοούμενος που εκδίδει περιοδικά, παράγει βιβλία και διοργανώνει που και που κάποια εκδήλωση, που σπάει την ηρεμία του τόπου. Τον έχω συναντήσει τρεις τέσσερις φορές. Και αυτές τις φορές, οι συζητήσεις μας ήταν για τον τόπο και την ιστορία του.
Το βιβλίο «ΤΟ 1821 ΚΑΙ Η ΚΥΜΗ» είναι ένα βιβλίο, που αναφέρεται στους αγώνες των επαναστατών, ενάντια στους Οθωμανούς και αναφέρεται επίσης στις εσωτερικές συγκρούσεις των επαναστατών. Η περιοχή της Κύμης και την Καρυστίας ευτύχησε να έχει αυτόν τον διανοούμενο και να δει ένα βιβλίο για τα 200 χρόνια από την επανάσταση. Πόλεις μεγαλύτερες, δεν έχουν ακόμα εκδώσει τίποτα. Και η Κύμη τύπωσε. Μάλιστα, όπως μαθαίνουμε, από την σελίδα στο FB του τοπικού παραρτήματος των Ευβοϊκών Σπουδών, σύντομα θα έχουμε και δεύτερο βιβλίο, από τον Δημήτριο Πέππα, με θέμα το 1821.
Αυτό είναι αποτέλεσμα, ενός συναγωνισμού της περιοχής, ανάμεσα σε δύο πνευματικά κέντρα. Εξ’ άλλου όπως μου είπαν η εισαγωγή του Μ. Ποντίκη στο βιβλίο «ΤΟ 1821 ΚΑΙ Η ΚΥΜΗ» απαντά σε μια τοποθέτηση του παραρτήματος Ευβοϊκών Σπουδών (αρνούμαι ως τα 60 μου να διαβάσω τις εισαγωγές των βιβλίων).
Το βιβλίο του Μ. Ποντίκη ακολουθεί τις διαθέσιμες πηγές και τα σχετικά «ευαγγέλια» της περιοχής, βιβλία που αναφέρονται στο 1821. Επίσης ανατρέχει στις αλληλογραφίες και τις πηγές των μεγάλων νησιών πχ Ύδρα Σπέτσες κλπ.
 |
| ΒΑΣΣΟΣ ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΩΤΗΣ |
Είναι γενικά, ηρωική προσπάθεια μέσα σε μια μικρή πόλη, να πας να αναλύσεις θέματα δύσκολα... Πχ τις εσωτερικές συγκρούσεις μεταξύ επαναστατών ενάντια σε συμβιβασμένους ή αδιάφορους. Πως να εξηγήσεις σ’ ένα κόσμο τις αντιφάσεις τις επανάστασης; Σε γενικές γραμμές νομίζω ότι ο Μ. Ποντίκης τα κατάφερε πολύ καλά. Με μια γλώσσα, επιστημονική και πανεπιστημιακή, έδωσε σε όλους να καταλάβουν τα γεγονότα, να ξετυλίξει το κουβάρι του χρόνου και να φωτίσει τους πρωταγωνιστές.
Κορυφαίες στιγμές του βιβλίου για μένα είναι ο θησαυρός των τελευταίων σελίδων. Οι μάγισσες των Οθωμανών οι πρακτικές της ανάκρισης και του αιχμαλωτισμού, τα βασανιστήρια μεταξύ Ρωμιών και Οθωμανών. Κορυφαίες στιγμές του βιβλίου. Σε γενικές γραμμές με βρίσκει σύμφωνο, σε ότι αφορά τις εξελίξεις της εποχής εκείνης. Εκτός της άποψής του για τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Θα ήθελα επίσης να φωτιστεί το γεγονός της πολυπληθούς Κύμης, που είναι η μεγαλύτερη πόλη σε Ρωμιούς. Μεγαλύτερη από την σημερινή Χαλκίδα, την Κάρυστο κλπ. Γιατί η Κούμη είχε κοντά 3,000 κατοίκους Ρωμιούς;
Αναφέρεται το βιβλίο σε δύο ωραία κέντρα της επανάστασης τα βλαχόφωνα χωριά Μετόχι και Κούτουρλα, καθώς και προσεγγίζει πολύ καλά την ενότητα Βάσσου Μουροβουνιώτη και Κριεζώτη.
Η ανάλυση του Μ. Ποντίκη για την οικονομική κρίση, πριν την επανάσταση του 1821 δείχνει ότι μόνο επαρχιώτηςς ιστορικός δεν είναι. Παρακολουθεί με επιμέλεια τις «σύγχρονες» αναλύσεις των ιστορικών, όπως ο θανών Κρεμμυδάς.
Το βασικό ερώτημα παραμένει ωστόσο, επιμελώς αναπάντητο ή δεν έχει δοθεί η δέουσα προσοχή. Γιατί η Κούμη είχε τόσες πολλές παλινωδίες; Γιατί ήταν λίγοι οι επαναστάτες; Προσωπικά έχω μια εκδοχή αλλά άμα γράψω ποτέ ένα άρθρο θα αναφερθώ.
 |
| ΚΡΙΕΖΩΤΗΣ |
Τέλος, έχω να πω ένα μεγάλο μπράβο στο φως που δόθηκε στην
περιοχή μας από το βιβλίο του Μιχάλη Ποντίκη.
Ευχόμαστε και το βιβλίο, που έρχεται να
δώσει και αυτό φως στα μυστήρια της εποχής του 1821 στην Κούμη....
Ελπίζω πάντως να γίνει στο καλοκαίρι ανάλογη συζήτηση σε εκδηλώσεις. Εύχομαι το
βιβλίο του Μ. Ποντίκη «ΤΟ 1821 ΚΑΙ Η ΚΥΜΗ» να μπει σε κάθε σπιτικό.
ΕΊΝΑΙ ΎΨΙΣΤΗ ΤΙΜΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΡΗ ΜΑΣ...